Abstract
Horizontale landbeweging, zoals waargenomen met geodetische technieken zoals Global Navigation Satellite Systems (GNSS), wordt over het algemeen gedomineerd door de beweging van tektonische platen. In gebieden die momenteel of in het verleden door gletsjers zijn bedekt, zoals Groenland, bemoeilijkt de vervorming van de vaste aarde door oppervlaktebelasting echter de scheiding van tektonische en glaciale signalen. Groenland in het bijzonder vertoont een continentale horizontale beweging van ongeveer in noordwestelijke richting, zoals vastgelegd in het ITRF-referentiekader door het Groenlandse GNSS-netwerk (GNET). Betrouwbare schattingen van de Groenlandse plaatbeweging ontbreken momenteel, wat het isoleren van andere geofysische bijdragen belemmert. Om dit aan te pakken, kwantificeren we eerst de horizontale korstsnelheid als gevolg van elastische vervorming door huidige veranderingen in ijsmassa. Vervolgens leiden we een nieuw plaatbewegingsmodel af voor de Noord-Amerikaanse Plaat met behulp van 2891 GNSS-stations (waaronder 55 van GNET) en schatten we een verbeterde Euler-poolpositie. Na verwijdering van de effecten van zowel hedendaags ijsverlies als plaatbeweging, wordt de resterende horizontale snelheid op elke GNET-locatie toegeschreven aan Glacial Isostatic Adjustment (GIA)-processen. Deze verfijnde dataset levert cruciale input voor toekomstige driedimensionale GIA-modellering, wat nauwkeurigere reconstructies van de deglaciatiegeschiedenis mogelijk maakt, evenals betere beperkingen voor de structuur van de vaste aarde en de viscositeit van de mantel onder Groenland en Noord-Amerika.
Website: AGU
